Deelprogramma 1.2: Mobiliteit
In het deelprogramma Mobiliteit staat een goed bereikbare gemeente met een aantrekkelijke, veilige en gezonde leefomgeving centraal. Uitgangspunt van ons mobiliteitsbeleid is om lopen, fietsen en het openbaar vervoer te stimuleren. Waar nu nog vaak de auto leidend is bij het maken van keuzes, is met de vaststelling van de Mobiliteitsvisie 'Groningen Goed op Weg' de kwaliteit van de openbare ruimte in onze gemeente leidend geworden. Met een stevig groeiende gemeente met meer inwoners, arbeidsplaatsen en bezoekers is het een flinke uitdaging om de impact van het (auto)verkeer zoveel mogelijk te beperken. Samen met het terugdringen van de CO2-uitstoot in het kader van onze klimaatdoelstellingen vraagt dit om een transitie naar minder ruimte innemende en emissievrije mobiliteit. Het speelveld rond mobiliteit gaat de komende tijd hierdoor flink veranderen.
Doelen Deelprogramma 1.2: Mobiliteit
Het deelprogramma mobiliteit heeft de volgende doelen:
- Wij stimuleren lopen, fietsen en het openbaar vervoer;
- Wij willen dat Groningen voor iedereen goed bereikbaar is en blijft op een zo veilige en duurzame manier;
- Wij geven voorrang aan innovatieve en schone vormen van personen- en goederenvervoer waarmee de CO 2 -uitstoot verminderd wordt.
Effectindicatoren
Met de volgende indicator(en) wordt de door ons gewenste maatschappelijke impact van ons beleid gemeten. Indien er geen cijfers beschikbaar zijn voor dat jaar, staat er een streepje. In dat geval wordt de indicator eens in de twee jaar gemeten, of is de indicator pas vanaf 2022 in de begroting opgenomen.
Effect indicator(en) | Behaald | Behaald | Beoogd | Beoogd 2025 |
|---|---|---|---|---|
Vervoerswijzekeuze (modal split) binnen Groningen: | ||||
| 25,3% | 33,4% | 26% | - |
| 47,2% | 42,8% | 48% | - |
| 2,9% | 1,1% | 3% | - |
| 22,8% | 22,7% | 22% | - |
Vervoerswijzekeuze (modal split) van en naar Groningen: | ||||
| 1,3% | - | 2% | - |
| 8,2% | 8,0% | 10% | - |
| 19,1% | 13,6% | 20% | - |
| 68,9% | 72,2% | 68% | - |
Effect indicator(en) | Behaald | Behaald | Beoogd | Behaald |
|---|---|---|---|---|
Aantal verkeersslachtoffers (doden en gewonden) in Groningen | 317 | 351 | 300 | 430 |
Aandeel schone voertuigen in het wagenpark: | ||||
| 16% | 20% | 25% | 21% |
| 5,1% | - | 8% | - |
Toelichting effectindicatoren
Vervoerswijzekeuze (modal split) binnen, van en naar Groningen: De cijfers die betrekking hebben op het aandeel verplaatsingen binnen de gemeente Groningen en van en naar de gemeente Groningen ontvangen we tweejaarlijks van het CBS en dus niet voor 2022. De optelsom van het aandeel verplaatsingen is bovendien geen 100%, omdat een beperkt deel van de verplaatsingen onder de categorie 'overig' valt.
Maximum aantal verkeersslachtoffers (doden en gewonden) in Groningen: Het aantal verkeersslachtoffers is in 2022 aanzienlijk toegenomen ten opzichte van de jaren ervoor. Het betreft hier voorlopige cijfers. Opvallend is het hoge aandeel fiets-, snor en bromfietsslachtoffers, maar ook het aantal automobilisten dat slachtoffer is geworden van een verkeersongeval is toegenomen. De stijging van het aantal verkeersslachtoffers zien we ook op nationaal niveau. Zo is sprake van een toename van het aantal fietsongevallen onder 55-plussers. Vermoedelijk houdt de stijging van het aantal fietsslachtoffers (deels) verband met een toename van het aantal elektrische fietsen en een toename van het verschil in massa en snelheid op het fietspad. Om het aantal verkeersongevallen te verminderen en de verkeersveiligheid te verbeteren, werken we momenteel voortvarend aan het nieuwe Uitvoeringsprogramma Lopen, Fietsen en Verkeersveiligheid 2023-2030 met daarin veel (fysieke) maatregelen en projecten.
Aandeel schone voertuigen in het wagenpark - gemeentelijk wagenpark: Vanwege langere levertijden is het aandeel emissievrije voertuigen in ons gemeentelijk wagenpark in 2022 lager uitgekomen dan beoogd. De langere levertijden zijn onder meer het gevolg van personeelstekorten bij de productie van emissievrije voertuigen, wet- en regelgeving die voor langere doorlooptijden zorgen en de wachttijden voor de aanschaf van emissievrije voertuigen zijn momenteel relatief lang (> 1 jaar).
Aandeel schone voertuigen in het wagenpark - stedelijke logistiek binnenstad: We hebben geen beschikking over gegevens uit 2022. Met ingang van 2023 halen we de benodigde gegevens uit het nieuwe ANPR-systeem voor de binnenstad. Op basis van een kenteken kan de RDW via data-verrijking nagaan hoe een voertuig wordt aangedreven.
Beleidsvelden
Het deelprogramma Mobiliteit bestaat uit de volgende beleidsvelden:
Vervoerswijzen
Onze gemeente bestaat uit een compacte stad met daaromheen een aantrekkelijk landelijk gebied met compacte dorpen. We zijn een groeiende gemeente met een sterke (boven)regionale rol in de regio. Deze kenmerken zien we terug in de opbouw van onze mobiliteit en de ontwikkeling daarvan. Lopen en fietsen zijn samen verantwoordelijk voor bijna driekwart van alle verplaatsingen. Daarentegen is de autoafhankelijkheid in de dunbevolkte regio rond de stad juist groot. En ook het openbaar vervoer (trein en bus) heeft een belangrijk aandeel in het aantal verplaatsingen van en naar onze gemeente. Het openbaar vervoer verbreedt zich steeds meer naar publieke mobiliteit, ofwel de keten die de reis van deur tot deur vormt in plaats van alleen het deel dat daadwerkelijk met bus of trein wordt gereisd. Onze P+R terreinen en hubs worden daarin als overstappunt steeds belangrijker. De samenstelling en verandering van mobiliteitspatronen in onze gemeente, maar ook daarbuiten, vormen belangrijke bouwstenen voor het deelprogramma Mobiliteit.
Impact op de directe omgeving
Onze ambities op het gebied van leefbaarheid, toegankelijkheid en veiligheid staan onder druk door de gevolgen van onze (auto)mobiliteit. Daarom is met onze Mobiliteitsvisie gekozen voor een 'doorwaadbare' stad waarin de leefkwaliteit centraal staat en nemen we afscheid van de autologica bij het vormgeven van onze openbare ruimte. De snelheidslimiet op veel wegen binnen de bebouwde kom wordt de komende jaren teruggebracht naar 30 km/uur en we kijken kritisch naar de geparkeerde auto, want deze heeft niet het eerste recht op een plek op straat. Met name in de binnenstad en op stations gaan we verder met de realisatie van kwalitatief hoogwaardige fietsenstallingen waarmee we fietsers stimuleren hun fiets zoveel mogelijk te stallen op plekken waar dat het beste past.
Verkeersveiligheid speelt binnen onze gemeente een belangrijke rol, omdat inwoners zich ook in het verkeer veilig moeten voelen. Kinderen, ouderen en mensen met een beperking hebben soms moeite met het steeds drukker wordende verkeer. Om verkeersveiligheid succesvol te kunnen blijven bevorderen, zijn maatregelen op het gebied van infrastructuur, educatie en handhaving noodzakelijk. Verkeerseducatie is een belangrijke pijler voor onze verkeersveiligheid.
Slim en Duurzaam
De snelle opeenvolging van technologische innovaties, de opkomst van nieuwe spelers op de mobiliteitsmarkt, zoals aanbieders van deelmobiliteit, en de klimaatverandering leiden tot vernieuwing (op onderdelen) van het deelprogramma Mobiliteit. De toepassing van slimme en duurzame mobiliteitsoplossingen die kunnen bijdragen aan een betere leefkwaliteit worden in dit beleidsveld beschreven.