Paragraaf 2: Duurzaamheid
In deze paragraaf geven we aan wat de doelstellingen zijn voor het programma Groningen Geeft Energie en hoe we in 2022 via meerdere sporen, verder werken aan opschaling van de energietransitie.
Doelen paragraaf duurzaamheid
Gemeente Groningen CO2-neutraal in 2035 (volgens de uitgangspunten van de Routekaart Groningen CO2-neutraal 2035 uit 2018).
Wat hebben we hiervoor gedaan?
We hebben activiteiten uitgevoerd die gepland waren in de begroting 2022 en het programma ‘Groningen geeft energie’. Hierbij is de Routekaart Groningen CO2 neutraal 2035 (2018) te beschouwen als een stip op de horizon en verbindt het heden met de gewenste toekomst. Het eindbeeld is niet in beton gegoten. Het is opgesteld met de huidig beschikbare kennis. Externe factoren, zoals voortschrijdend inzicht, veranderingen van nationaal beleid en technische vooruitgang, zullen leiden tot aanpassingen in het eindbeeld. De energietransitie is een gezamenlijke opgave en aan de realisatie van de doelen werken we samen met bewoners onder andere via de wijkenergieaanpak en initiatieven in wijken en dorpen, met bedrijven, energiecoöperaties, organisaties en met de partners van de Routekaart. Het bereiken van het doel maakt Groningen koploper in de energietransitie. Dit biedt tevens de kans om een nieuwe kennispositie en economisch perspectief te creëren.
In 2022 hebben we vanwege de gestegen energieprijzen onze focus gelegd op de energiebesparing bij woningen. Onder andere via energiecoaches en adviseurs, de klusbus en door het beschikbaar stellen van de mogelijkheid voor leningen om te verduurzamen via het Fonds Energietransitie. Verder hebben we ingezet op de warmtetransitie en op duurzame energieopwekking. Met het energieprogramma hebben we zo in 2022 een flinke stap voorwaarts gezet.
Het doel voor 2035 is ambitieus. Het gemeentelijke doel loopt voor op de ambitie van het Rijk en veel private partijen. Daarom vragen de doelen om een gedegen strategie en actieve inzet vanuit de gemeente. De gemeente kan vanuit haar rol en verantwoordelijkheden de energietransitie ondersteunen. Wij voeren hiervoor autonoom beleid en beschikken over verschillende typen beleidsinstrumenten: stimuleren, (de)reguleren, financieren, faciliteren, enthousiasmeren en ook initiëren.
CO2-uitstoot 2021
Het peiljaar voor de CO₂-uitstoot is 2021, recentere cijfers zijn nog niet beschikbaar. In 2021 is de totale uitstoot met 3 % gestegen (31 kton) ten opzichte van 2020 en met 7% gedaald (-87 kton) ten opzichte van 2015. Dit terwijl het inwonertal en de economie in dezelfde periode is gegroeid. Circa 29% van de uitstoot wordt veroorzaakt door energiegebruik in woningen, 25% door mobiliteit en 46% door het energiegebruik van bedrijven en instellingen. Ondanks de toename t.o.v. 2020 is de uitstoot nog steeds substantieel lager dan de jaren voor de coronacrisis. Het is zeer aannemelijk dat de coronapandemie hier een grote rol in speelt.
Hernieuwbare energie stijgt
Het aandeel van hernieuwbare bronnen in de energiemix van Groningen bedraagt 9,1% in 2021. Dit was in 2020 8,3%. Deze stijging is vooral te verklaren door de groei van het aantal zonnepanelen en warmtepompen. De vermeden CO2-uitstoot is met 11 kton toegenomen (+16%) t.o.v. 2020.
Prestatie-indicatoren | Behaald 2016 | Behaald | Behaald 2018 | Behaald 2019 | Behaald 2020 | Behaald 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|
Totale energiegebruik in Groningen* | 17.718 | 18.225 | 18.675 | 17.951 | 16.754 | 17.533 |
Totale hoeveelheid geproduceerde duurzame energie | 940 | 1.017 | 1.152 | 1.236 | 1.393 | 1.604 |
Aandeel duurzame of hernieuwbare energie | 5,3% | 5,6% | 6,2% | 6,9% | 8,3% | 9,1% |
Totale C02-uitstoot in kton | 1.240 | 1.257 | 1.265 | 1.213 | 1.133 | 1.164 |
* Alle jaren op basis van de huidige gemeente grenzen
Verdeling energiegebruik in 2021 | Terajoule | % |
|---|---|---|
Huishoudens | 5.608 | 32% |
Bedrijven en instellingen | 7.813 | 45% |
Verkeer en vervoer | 4.112 | 23% |
Totaal | 17.533 | 100% |
Hernieuwbare energie per bron in 2021 | Terajoule | % |
|---|---|---|
Biomassa (vergisting en verbranding) | 705 | 44,0% |
Bodemenergie | 184 | 11,5% |
Zonne-energie | 421 | 26,2% |
Windenergie op land + op zee *) | 0+159 | 9,9% |
Overige bronnen | 135 | 8,4% |
Totaal | 100,0% |
*) De windstroom is opgewekt op zee. Deze wordt voor een deel (o.b.v. het gewicht van de gemeente Groningen in het landelijke energiegebruik) toegerekend aan de gemeente Groningen.
100 Climate Neutral Cities
In mei 2022 is de gemeente Groningen als één van de honderd Europese steden aangewezen door de Europese Unie om in 2030 klimaatneutraal te zijn. De Europese Commissie erkent hiermee de vooruitstrevende positie van Groningen op het gebied van energietransitie, duurzame mobiliteit en groenbeleid. De missie van de EU is om Europa groener, gezonder, inclusiever en veerkrachtiger te maken. Naar verwachting krijgen de 100 voorlopersteden onder andere makkelijker toegang tot andere fondsen.
Regionale Energie Strategie (RES)
Op 1 juli 2021 hebben Groninger overheden, tien gemeenten, twee waterschappen en provincie, gezamenlijk de RES 1.0 aangeboden aan het Nationaal Programma RES. De RES Groningen is nu bezig met de fase richting RES 2.0. In 2022 hebben we hieraan meegewerkt. De RES 2.0 dient op 1 juli 2023 aangeboden te worden aan het Nationaal Programma RES.