Relevante ontwikkelingen
Beheer en onderhoud openbare ruimte
Het jaar 2022 kenmerkt zich door een aantal mooie ontwikkelingen op het gebied van beheer en onderhoud. Als gemeente staan we voor belangrijke maatschappelijke opgaven, waarbinnen we bepaalde doelen hebben geformuleerd. Juist vanuit het beheer kunnen we bijdragen aan het behalen van deze doelen.
Zo hebben we in 2022 een nieuwe asfaltmengsel ontwikkeld: GemGroReflection. Door zijn lichte kleur is dit nieuwe asfalt koeler dan het donkere asfalt. Daarnaast is dit asfalt duurzaam, recyclebaar en heeft minder onderhoud nodig. Met deze mooie ontwikkeling dragen we bij aan het behalen van onze doelen op het gebied van klimaatadaptatie en circulariteit. Tevens stellen we het ‘recept’ kosteloos ter beschikking aan andere gemeenten.
Ook hebben we in 2022 de eerste pilot in ecologisch en biodivers bermbeleid opgezet. Dit gaan we de komende tijd op meer plekken uitvoeren.
Op diverse manieren leveren we vanuit beheer en afvalverwerking een substantiële bijdrage aan de transitie van fossiele naar duurzame energie. We onderzoeken mogelijkheden voor het terugwinnen van warmte uit rioolwater, we vervangen de openbare verlichting door energiezuinige LED-lampen en vervangen onze auto’s en machines door varianten die op duurzame brandstof werken. Met de stappen die we zetten naar een duurzaam wagen- en machinepark hebben we een koploperspositie en leveren we een belangrijke bijdrage aan de gemeentelijke ambitie voor een emissievrije binnenstad in 2025.
Juist vanuit de gedachte van maatschappelijk gedreven beheer, zijn we in 2022 gestart met het ontwikkelen van de nieuwe beheerstrategie. We zetten in op de maatschappelijke opgaven (waardegestuurd beheer) en beleving van bewoners (belevingsgestuurd beheer). Deze twee componenten samen zullen de nieuwe beheerstrategie vormen, waarmee we naar verwachting in 2024 zullen starten.
Afval
In 2022 is ingezet op een mix van maatregelen. Wij hebben ons gericht op communicatie campagnes voor het vergroten van de bewustwording en actiebereidheid (zie Haalallesuitjeafval.nl). Daarbij lag de focus op het voorkomen van afval door het stimuleren van bewust handelen richting repareren en vintage. Met filmpjes in verschillende media, waaronder Oog TV, lieten we zien hoe en waarom afval in specifieke bakken moet worden gegooid. We besteedden uitgebreid aandacht aan inwoners die heel bewust omgaan met afval. En we organiseerden excursies voor inwoners van Haren naar de afvalscheidingsfabriek in Oudehaske. Highlight van het jaar was De week van het afval .
Daarnaast hebben we het aantal papier-, glas- en textielbakken uitgebreid, zodat inwoners hun grondstoffen beter kunnen scheiden. We hebben onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om de toegangscontrole op afvalbrengstations te verbeteren door middel van een afvalpas en hebben voorbereidende maatregelen getroffen om de invoering hiervan te realiseren. Daarnaast hebben we de afvalstoffenverordening aangepast, waardoor het niet meer mogelijk is om bedrijfsafval aan te bieden als huishoudelijk afval op het afvalbrengstation.
In 2022 zijn de eerste concrete stappen gezet om circulariteit lokaal en regionaal verder in te bedden en ontwikkelen ons van traditionele afvalinzamelaar naar grondstoffenmanager. Het perspectief dat afval grondstof is, hebben we concreet gemaakt door onze eigen kansrijke innovatie Gronings Goud. Oud textiel wat niet meer draagbaar is, wordt verwerkt tot nieuwe meubelstoffen. Met de kenniscentra hebben we een kennisgroep circulair textiel opgezet (Alfa College, Noorderpoort College, Hanzehogeschool en RUG). Dit heeft onder andere geresulteerd in de toekenning van een Regionaal investeringsfonds, waardoor het onderwerp Circulariteit opgenomen kan worden in het onderwijscurriculum. Daarnaast werken we aan de opzet van experimenteerlocaties waar kenniscentra, circulaire bedrijven en makers zullen samenwerken. Ook staan we in nauw contact met circulaire ondernemers en startups die concepten uitdragen rondom de R-ladder van circulariteit.
Leefkwaliteit
Onze leefomgeving is robuust en veerkrachtig
In 2022 zien we toenemende aandacht in onze gemeente voor vergroening en klimaatadaptatie. Dit zien we in de betrokkenheid van scholen binnen de subsidieregeling Groene schoolpleinen. Vier scholen hebben in dit eerste jaar gebruik gemaakt van deze nieuwe regeling. De betrokkenheid van corporaties en huurdersverenigingen zien we terug in de jaarlijkse prestatieafspraken. Klimaatadaptatie is dit jaar voor het eerst hierin opgenomen. Verder zijn wij in 2022 via de Boumakring het gesprek gestart rondom klimaatadaptief bouwen met de sector. Bij onze inwoners zien we ook steeds meer de aandacht voor klimaatadaptatie en vergroenen. Dit is merkbaar aan de (groeiende) deelname aan de klimaatsubsidie, de aanleg van geveltuintjes en de deelname aan het NK Tegelwippen en onze Tegeltaxi; de gratis tuintegel ophaalservice. Inwoners zijn niet alleen in klimaatadaptatie geïnteresseerd, maar verbinden dit aan andere duurzame opgaven, zoals energie, biodiversiteit, lokaal en duurzaam voedsel en circulariteit. Er is behoefte aan een integrale kijk op een duurzame straat en wijk. Om deze reden werken we sinds 2022 aan de campagne ‘Duurzaam Groningen’. Via een laagdrempelig online platform (www.duurzaamgroningen.nl) en (sociale) media geven we als gemeente het goede voorbeeld en betrekken en inspireren we inwoners bij alle verschillende groene en duurzame thema’s.
In 2022 is de regeling Natuurinclusief bouwen vastgesteld. Met natuurinclusief bouwen, wonen en werken stellen we de norm: als er wat verandert of wordt toegevoegd in de ruimte, grijpen we dat aan om de biodiversiteit te versterken. Verder hebben we een start gemaakt met de uitwerking van de GES (Gemeentelijke Ecologische Structuur) voortbouwend op onze SES (Stedelijke Ecologische Structuur); dit in grote samenhang met de Landschapsbiografie, die de basis vormt voor onze visie op het landelijk gebied waar we ook in 2023 mee aan de slag gaan.
We stimuleren gezond, veilig en duurzaam leven
In 2022 hebben we verder uitvoering gegeven aan ons in 2021 geactualiseerd voedselbeleid. Het gezondheidsverschil is niet kleiner geworden en de kennis over voedsel is ten opzichte van 10 jaar geleden niet veranderd. De urgentie is wel groter, ook in Groningen. De overstap naar een ander voedselsysteem, waarin de productie en consumptie van plantaardige eiwitten centraal staan, is van groot belang. Zowel voor het klimaat, dierenwelzijn als voor de biodiversiteit. Deze voedseltransitie, of eiwittransitie, is een belangrijke opgave waar we in 2022 een start mee hebben gemaakt.
In onze (binnen-)stad en dorpen staat verblijfskwaliteit voorop
In 2022 zijn we gestart met uitvoering geven aan de in 2021 vastgestelde Leidraad ‘Nieuwe Ruimte’. De inrichtingsprincipes die in de Leidraad beschreven staan, passen we toe bij alle (her)inrichtingsvraagstukken. Voor de Schildersbuurt hebben we als eerste pilotwijk samen met de buurt een raamwerk ontwikkeld. In samenwerking met Warmtestad zijn ontwerpen gemaakt voor de wijk Paddepoel en Vinkhuizen; daar waar het warmtenet wordt aangelegd gaan we direct kijken hoe de straat en buurt verbeterd kunnen worden. Bij het vervangen van riolering, zoals in de West-Indische kade, wordt de straat ook meteen opnieuw ingericht en flink vergroend. Ook in de binnenstad hebben we verder ingezet op het herwinnen van de openbare ruimte. Met een integrale aanpak ontstaat meer ruimte voor vergroening en ontmoeting en wordt de toegankelijkheid gewaarborgd voor iedereen. Ook voor fietsparkeren bieden we passende oplossingen aan en aanvullend worden gedragsbeïnvloeding en handhaving ingezet om de toegankelijkheid en veiligheid te waarborgen. Resultaten en bijbehorende activiteiten zijn te raadplegen in deelprogramma: 1.2 Mobiliteit.