Noodpakket energiekosten en inflatie
Via het raadsvoorstel met kenmerk 544202-2022 heeft uw raad op 2 november besloten een ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ van 14,1 miljoen euro ter beschikking te stellen voor inwoners, maatschappelijke instellingen en ondernemers in onze gemeente. Voor de dekking van het noodpakket zijn vanuit beleidsveld 3.1.2. de verwachte resultaten op de BUIG (6,8 miljoen euro), energietoeslag (4,1 miljoen euro), bijzondere bijstand (189 duizend euro), bedrijfsvoeringskosten (1 miljoen euro) en bijzondere bijstand energie (voormalige TONK middelen 2 miljoen euro) gebruikt. Deze middelen zijn beschikbaar gesteld voor de volgende onderdelen, verdeeld over de deelprogramma’s 3.1 (10,9 miljoen euro) en 3.3 (3,2 miljoen euro): - Verhoging van de energietoeslag met 200 euro voor huishoudens < 120% van het sociaal minimum;
- Energietoeslag van 600 euro voor huishoudens met een inkomen tussen de 120% - 140% van het sociaal minimum;
- Verbreding van individuele inkomenstoeslag naar voren halen;
- Uitbreiden Stadjerspas;
- Premie Uitstroom;
- Financiële problemen en regie;
- Uitbreiden meerkosten (deelprogramma 3.3);
- Sociale Basis en bedrijven (deelprogramma 3.3).
BUIG (V 3,9 miljoen euro)
Bij de bijstandsregelingen die onder de BUIG vallen hebben we in 2022 een kleiner tekort dan begroot. We hadden een tekort begroot van 13,6 miljoen euro; gerealiseerd is een tekort van 2,9 miljoen euro. Van het voordeel van 10,7 miljoen euro heeft uw raad 6,8 miljoen euro ingezet ter dekking van het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ waardoor een voordeel van 3,9 miljoen euro resteert.
Het voordeel op de BUIG heeft twee oorzaken. De begroting van het BUIG-budget 2022 is gebaseerd op het aandeel dat Groningen in 2021 had in het landelijk macrobudget. In het najaar van 2021 heeft het rijk dit aandeel voor 2022 echter substantieel hoger vastgesteld. We hebben daardoor 8,4 miljoen euro meer BUIG-budget ontvangen dan begroot. Daarnaast is zowel landelijk als in Groningen het aantal uitkeringen sterk gedaald in 2022. Het rijk heeft het BUIG-budget daarom naar beneden bijgesteld. Maar doordat in Groningen het aantal uitkeringen en de bijbehorende bijstandsuitgaven harder zijn gedaald dan het landelijk gemiddelde, heeft dit netto een voordeel opgeleverd van 2,3 miljoen euro. Energietoeslag 120%-140% (V 2,6 miljoen euro)
Vanuit het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ heeft uw raad 3,6 miljoen euro beschikbaar gesteld voor energietoeslagen voor huishoudens met een inkomen tussen 120% en 140% van het sociaal minimum. Deze groep krijgt over 2022 eenmalig een toeslag van 600 euro per huishouding. In 2022 hebben we 956 duizend euro uitgekeerd en dit geeft ten opzichte van het beschikbare bedrag een voordeel van 2,6 miljoen euro. De aanvraagtermijn voor deze toeslag is verlengd tot 28 februari 2023. Financiële problemen en regie; Stadjerspas (V 1,9 miljoen euro)
Vanuit het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ heeft uw raad onder de noemer ‘Financiële problemen en regie’ 1,6 miljoen euro beschikbaar gesteld voor informatie, advies, extra ondersteuning en maatwerkbudget. Daarnaast is 400 duizend euro beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de Stadjerspas. Deze middelen kwamen in het vierde kwartaal 2022 beschikbaar en daardoor hebben wij 1,9 miljoen euro niet kunnen inzetten. Schuldhulpverlening (V 1,2 miljoen euro)
Het voordeel op schuldhulpverlening is het gevolg van hogere opbrengsten en lagere lasten. We hebben 451 duizend euro meer opbrengsten ontvangen van betalende klanten beschermingsbewind. We hebben lagere lasten, omdat er bijna geen beroep is gedaan op de middelen voor 'maatwerk energie en inflatie' (oude middelen uit de regeling TONK, de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten). In 2022 is hiervoor 500 duizend euro beschikbaar gesteld, maar hiervan hebben we 15 duizend euro uitgegeven. Ook hebben we 205 duizend euro minder uitgegeven aan bedrijfsvoeringskosten, onder andere externe deskundigheid en overige goederen en diensten. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van 59 duizend euro. Individuele inkomenstoeslag (V 338 duizend euro)
In het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ heeft uw raad 1,0 miljoen euro beschikbaar gesteld om de verbreding van de individuele inkomenstoeslag, zoals opgenomen in het coalitieakkoord, al in 2022 ter beschikking te stellen. Deze toeslag houdt in dat bijna 2.300 huishoudens, afhankelijk van hun leefsituatie, gemiddeld 450 euro ontvangen. De beschikbare middelen hebben we in 2022 niet volledig uitgegeven. De ambtshalve verstrekking hebben we in 2022 gedaan. De individuele aanvragen voor 2022 zijn mogelijk tot 1 november 2023, waardoor we in 2022 een voordeel hebben van 338 duizend euro. Overige wettelijke regelingen (V 215 duizend euro)
Sinds 2021 hebben we als organisatie een tool waarmee onze medewerkers zelf de eenvoudige levensvatbaarheidsonderzoeken kunnen uitvoeren. Inkoop van deze onderzoeken is daarom niet meer nodig en hierdoor hebben we een besparing gerealiseerd van 201 duizend euro. Overige verschillen tellen op tot een voordeel van 14 duizend euro. Armoede en minimabeleid (V 148 duizend euro)
Binnen armoedebeleid zijn minder subsidies vastgesteld, omdat bepaalde activiteiten als gevolg van corona niet konden worden uitgevoerd. Daarnaast hebben we een voordeel gerealiseerd van 89 duizend euro, omdat we minder premie hebben betaald voor de collectieve zorgkostenverzekering. Bedrijfsvoering (V 113 duizend euro)
We hebben 1,1 miljoen euro minder uitgegeven aan bedrijfsvoeringskosten. Dit is het gevolg van onderbezetting binnen de afdelingen van inkomensdienstverlening. De vacatureruimte die hierdoor ontstond, hebben we deels ingezet voor de inhuur van uitzendkrachten. Uw raad heeft het voordelige resultaat voor 1,0 miljoen euro ingezet ter dekking van het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’. Per saldo resteert op de bedrijfsvoeringskosten een voordelig resultaat van 113 duizend euro. VASD (N 2,0 miljoen euro)
In 2022 en 2023 voeren we het meerjarig project ‘Vervanging applicatie sociaal domein’ (VASD) uit. In 2022 en 2023 maken we hiervoor kosten en realiseren we daardoor nadelen. Vanaf 2024 verdienen we het tekort terug door de besparing op licentiekosten en door besparingen in het primair proces als gevolg van vergroting van efficiency. Energietoeslag (N 14,6 miljoen euro, programma 4: V 11,9 miljoen euro)
Via de mei- septembercirculaires 2022 hebben wij van het Rijk in totaal 31,1 miljoen euro ontvangen voor de uitkering van energietoeslagen van 1.300 euro per huishouden. In de prognose bij VGR-II hadden wij verwacht 27 miljoen euro uit te geven aan toeslagen en uitvoeringskosten. Het verwachte voordeel van 4,1 miljoen euro heeft uw raad via het ‘Noodpakket energiekosten en inflatie’ beschikbaar gesteld voor verhoging van de energietoeslag van 1.300 euro naar 1.500 euro. Doordat het aantal verstrekkingen over 2022 hoger was dan verwacht hebben we in totaal 33,4 miljoen euro aan energietoeslag uitgekeerd. Hierdoor hebben wij een nadeel van 2,3 miljoen euro. Daarnaast hebben wij 412 duizend euro uitgegeven aan uitvoeringskosten.
Voor 2023 stelt het Rijk eveneens middelen beschikbaar om energietoeslagen uit te keren van 1.300 per huishouden. Gemeenten hebben daarbij de mogelijkheid gekregen om dit bedrag te splitsen in 500 euro voor de doelgroep energietoeslag 2022 en 800 euro voor de doelgroep energietoeslag 2023. Via de decembercirculaire hebben wij hiervoor een bedrag van 11,2 miljoen euro ontvangen. In het collegevoorstel van 21 maart 2023 (registratienummer 48421-2023) is besloten deze splitsing toe te passen en in het eerste half jaar van 2023 toeslagen van 500 euro uit te keren aan de doelgroep van de energietoeslag 2022. Hiervoor is een bedrag van 11,1 miljoen euro gereserveerd in 2022. Dit bedrag vormt een nadeel in programma 3. De middelen die we hebben ontvangen via de decembercirculaire zijn opgenomen in programma 4 en vormen daar een voordeel van 11,2 miljoen euro. In de decembercirculaire hebben we ook middelen ontvangen voor bijzondere bijstand voor studenten. In het resultaat op de energietoeslag is rekening gehouden met het minimale scenario waartoe we mogelijk juridisch verplicht zijn. Wet Kinderopvang (N 421 duizend euro)
De voorziening Wet Kinderopvang Sociaal Medische Indicatie is onder andere bedoeld ter overbrugging naar de reguliere jeugdzorg. In 2022 hebben wij een tekort op de Wet Kinderopvang van 421 duizend euro. Dit tekort wordt veroorzaakt doordat de uitgaven zijn toegenomen als gevolg van langere wachtlijsten in de GGZ. Daarnaast hebben mensen met een ernstige psychiatrische aandoening een langer behandeltraject nodig. Tevens zijn de prijzen van de kinderopvang gestegen. Overige verschillen (V 198 duizend euro)
De overige verschillen tellen op tot een voordeel van 198 duizend euro. | 