Paragraaf 8: Lokale heffingen

Kostendekkendheid lokale heffingen

Onderstaande tabel geeft inzicht in de kostendekkendheid van alle publiekrechtelijke heffingen van de gemeente Groningen. De tabel is gesplitst naar rechten en heffingen die onder de legesverordening vallen en rechten en heffingen die onder overige verordeningen vallen. Indien er een wettelijk maximumtarief geldt of indien een product (deels) kosteloos verstrekt moet worden, is dit aangegeven. Ook indien de gemeenteraad niet uitgaat van het uitgangspunt ''volledige kostendekking'' is dit aangegeven (criterium kostendekkendheid: beperkt).
 

Voor algemeen beleid van de leges zie Beleid lokale heffingen

De leges uit de legesverordening hebben in 2022 totaal een kostendekkendheid van 95%. Ten opzichte van de begroting 2022 is de kostendekkendheid 2022 met 2%-punt afgenomen. De oorzaak hiervan ligt met name bij de leges bouwactiviteiten. Naast de afname van de legesopbrengsten bouwactiviteiten, was er ook een afname in de aan de bouwleges toegerekende kosten, echter een minder dan evenredige afname. Binnen de clusters van de legesverordening komt geen van de clusters boven de 100% kostendekkendheid uit. De kostendekkendheid totaal publiekrechtelijk bedraagt 100%. Dit is gelijk aan de begroting.

Reisdocumenten
Er zijn meer reisdocumenten verstrekt dan geraamd. Hierdoor vallen de inkomsten en afdrachten rijksleges ook hoger uit. Per saldo valt het kostendekkendheidspercentage iets hoger uit dan geraamd.

Huwelijksvoltrekkingen
Als gevolg van de coronacrisis hebben we minder huwelijksleges ontvangen. Hier staat tegenover dat er (deels) minder personeel op ingezet is. Per saldo neemt de kostendekkendheid hierdoor iets af.

Leges Naturalisaties
De legesinkomsten naturalisaties komen hoger uit dan geraamd. Hier staan ook extra kosten tegenover. Door de hogere afgifte, vallen de inkomsten en afdrachten rijksleges ook hoger uit (we dragen 1-op-1- af). Het hogere kostendekkendheidspercentage wordt vooral verklaard door de extra rijksleges.

Instemmingsbesluit Telecommunicatieverordening en Graafverordening

Als gevolg van extra omzet voor de verglazing KPN is de kostendekkendheid iets hoger uitgevallen dan geraamd.

Leges kansspelen

Door corona zijn de gerealiseerde leges kansspelen lager dan begroot.

Leges makelaarsfaxen
Met ingang van 2022 worden geen leges meer geheven voor makelaarsfaxen.  

Leges bouwactiviteiten

Door de problematiek in de bouwsector zijn in 2022 minder legesopbrengsten uit bouwactiviteiten gerealiseerd dan begroot. Deze bouwsector heeft te maken met een forse inflatie, stijgende bouwkosten en een energiecrisis door de oorlog in Oekraïne. Ook zorgen complexe stikstofberekeningen voor de vertraging in uitgifte van bouwvergunningen.
Ten opzichte van de actuele begroting 2022 bedraagt de minderopbrengst 1,5 miljoen euro. Het dekkingspercentage bedraagt op realisatiebasis 109%. De leges bouwactiviteiten beïnvloedt in grote mate de kostendekkendheid van het onderdeel omgevingsvergunning.

Leges vooroverleg IVO Wabo
Zowel de lasten als baten zijn lager dan begroot. De kostendekkendheid komt uit op 20%, een fractie lager dan begroot.

Leges vellen van de houtopstand

De leges zijn niet kostendekkend voor alle kosten die de Gemeente Groningen maakt, maar zijn een tegemoetkoming in die kosten. Verder zijn door een geringe afname van het aantal verleende vergunningen ten opzichte van begroot 2 duizend euro minder aan leges gerealiseerd. Het dekkingspercentage bedraagt in 2022 op realisatiebasis 89%.

Leges APV - Drank en Horeca
Door COVID zijn de gerealiseerde leges Drank en Horeca lager dan begroot.

Leges Terrasvergunning

Door COVID zijn de gerealiseerde leges terrasvergunningen lager dan begroot.

Leges APV - Prostitutie
Door COVID vallen de opbrengsten voor deze leges lager uit dan begroot.

Leges splitsingsvergunning
Een geringe toename van de gerealiseerde legesinkomsten leidt tot een kostendekkendheid van 146%.

Leges Huisvestingswet

Door een toename van het aantal verleende vergunningen, is 82 duizend euro meer aan leges ontvangen dan begroot en de kostendekkendheid gestegen tot 172%.

Afvalstoffenheffing

Na een dotatie aan de voorziening van 1,2 miljoen euro is de afvalstoffenheffing 100% kostendekkend. Deze dotatie aan de voorziening was met name mogelijk doordat de lasten in 2022 lager waren en de opbrengsten hoger. Lagere lasten zijn het gevolg van lagere vuilverwerkingskosten en lagere kosten vanuit de ARCG (gemeenschappelijke regeling inzake afvalstromen). De hogere opbrengsten zijn onder andere het gevolg van een dividend uitkering van de afvalverwerker Omrin en door hogere opbrengsten voor het nascheiden van kunststof. Het dividend ontvangt de gemeente vanuit haar positie als aandeelhouder bij Omrin.

Rioolheffing

Na de onttrekking aan de voorziening Riolering groot onderhoud van 684 duizend euro is de rioolheffing 100% kostendekkend. Deze onttrekking aan de voorziening was met name noodzakelijk doordat de lasten in 2022 hoger uit zijn gevallen als gevolg van sterke prijsstijgingen.

Begrafenisrechten/lijkbezorgingsrechten

Minder begrafenissen in 2022 hebben ertoe geleid dat de kostendekkendheid lager is uitgevallen in 2022.

Toegerekende overhead heffingen

Overhead is het geheel van functies gericht op de sturing en ondersteuning van het primaire proces. Overhead bestaat uit:

• Leidinggevenden primair proces;
• Managementondersteuning primair proces;
• Personeel en Organisatie;
• Inkoop;
• Juridische zaken (uitgezonderd primaire taken als vergunningverlening);
• Financiën, toezicht en controle gericht op de (eigen) gemeentelijke organisatie;
• Informatievoorziening en automatisering (ICT);
• Communicatie;
• Facilitaire zaken en Huisvesting;
• Documentaire informatievoorziening.

De totale kosten overhead staan vermeld in programma 4. De toerekening aan de tarieven gebeurt op basis van de personeelsinzet van het primair proces.

Kostendekkendheid privaatrechtelijke heffingen
Het uitgangspunt van de gemeente is dat de privaatrechtelijke tarieven minimaal kostendekkend zijn. Voor een aantal tarieven geldt echter dat toegankelijkheid van voorzieningen en marktwerking ertoe kunnen leiden dat een lager dan kostendekkend tarief wordt gehanteerd. Het gaat hierbij om tarieven voor economische activiteiten die verricht worden in het algemeen belang. De wet Markt en Overheid staat in deze gevallen een lager dan kostendekkend tarief toe. De kostendekkendheid van de verschillende privaatrechtelijke heffingen wordt in het volgende overzicht weergegeven.

Inzameling bedrijfsafval

We leveren onder andere aan bedrijven en instellingen diensten op het gebied van inzameling en verwerking van bedrijfsmatig vrijkomende afvalstromen. Ook faciliteren we omliggende gemeenten bij de inzameling van huishoudelijk afval. Het lagere dekkingspercentage bij de inzameling van bedrijfsafval komt omdat de salarislasten hoger zijn dan begroot en doordat de opbrengsten lager zijn door ontwikkelingen in de klantportefeuille.

Klein Gevaarlijk Afval
Klein gevaarlijk afval betreft de inzameling van afval waarin chemische stoffen zitten, die schadelijk kunnen zijn voor het milieu en de gezondheid van mens en dier Door lagere vuilverwerkingskosten in het contract met Omrin is de kostendekkendheid bij het verwerken van klein gevaarlijk afval voor derden hoger uitgevallen.

Straatreinigen zakelijk

Het zakelijk straatreinigen betreft de reiniging van verharding op private terreinen Het hogere dekkingspercentage wordt verklaard door efficiencymaatregelen bij de inzet van personeel en materieel. Het lukt echter niet het zakelijk straatreinigen kostendekkend te exploiteren. Een business case moet richting geven welke maatregelen benodigd zijn.

Zakelijke werkplaats

Bij het onderhoud en reparaties van voertuigen in bezit van derden, de verkoop van brandstof en het leasen van voertuigen zien we een kostendekkendheid van 106%. Het hogere dekkingspercentage wordt verklaard doordat er minder onderhoud en reparaties zijn uitbesteed bij derden en doordat het resultaat op de verkoop van brandstof hoger is uitgevallen.

Kermissen
In 2022 is de Meikermis weer doorgegaan na een periode van twee jaar afwezigheid. De werkelijke opbrengsten uit kermisgelden zijn 16 duizend euro lager uitgevallen dan begroot, en bevinden zich bijna weer op het niveau van voor corona.

Stadsschouwburg/Oosterpoort
In 2022 zijn er met betrekking tot de zakelijke evenementen minder baten gerealiseerd dan begroot. In het eerste kwartaal van 2022 was er nog sprake van opgelegde COVID-19 maatregelen, die van invloed zijn geweest. Daarnaast zijn er meer personeelslasten geweest in 2022, o.a. door uitbreiding en stijging CAO.

Sportaccommodaties, zwembaden en Kardinge

Door de Coronacrisis en de nasleep ervan is de kostendekkendheid in beginsel lager dan begroot. Echter, doordat de lagere inkomsten gecompenseerd worden door rijksvergoedingen en doordat er een positieve afrekening SPUK Sport over 2021 is geweest, is de kostendekkendheid hoger dan begroot op vrijwel alle onderdelen. Er lopen nog de afwikkelingen rijksuitkeringen (SPUK IJZ en SPUK Sport) over 2022. Echter, die verwachten we pas eind 2023 en de hoogte daarvan is afhankelijk van de totale  landelijke claim op de rijksbudgetten die een plafond kennen.